Kalp Yetersizliği

Kalp, her atımda kasılıp gevşeyerek vücuda kan pompalayan bir kastır. Kalp yetersizliğinde kalp doğru şekilde çalışamayacak kadar zayıf düşer. Bu kalbin yeterince kuvvetle kasılamadığı veya yeterince kanla dolamadığı anlamına gelir; böylece vücuda daha az kan pompalanmış olur.

 

Kalp yetersizliği genellikle kalp damar hastalığı, kalp krizi veya yüksek tansiyon gibi hastalıklar nedeniyle kalp kasının zarar görmesinden kaynaklanır. Kalp yetersizliğine neden olabilecek diğer hastalıklar şunlardır:

• Kalp kapağı ve kalp kası hastalıkları
• Doğumsal kalp hastalıkları
• Şeker hastalığı
• Kronik böbrek yetersizliği
• Akciğer hastalıkları

Kalp yetersizliği ciddi bir hastalık olup zamanında tedavi edilmediğinde hayati tehlike riski taşır. Bununla birlikte, zamanında fark edilip uygun bir şekilde tedavi edilirse hastalar uzun ve kaliteli bir yaşam sürebilir.

Kalp Yetersizliğinin Belirtileri

Kalbin vücuda yeterli miktarda kan pompalayamaması sonucu akciğerler ve vücudun değişik bölgelerinde sıvı birikimi meydana gelir. Bu durum çeşitli belirtilere neden olur. Yaygın görülen belirtiler:

• Nefes darlığı
• Yorgunluk
• Şişme (ödem)
• Hızlı kilo alma
• Öksürük

Bunlara ek olarak öksürük, iştahsızlık, geceleri sık idrara çıkma, çarpıntı gibi başka belirtiler de görülebilir. Bir hastada bu belirtilerden biri ya da bir kaçı mevcut olabilir. Eğer hasta uygun tedavi altında ise yukarıdaki belirtilerden hiç birisi bulunmayabilir.

Kalp yetersizliğinde ortaya çıkan nefes darlığı (dispne), başlangıçta efor ya da egzersiz ile ortaya çıkarken, zamanla daha düşük efor gerektiren aktivitelerde de belirmeye başlar. Tedavi edilmemiş ya da hastalığının ileri evresinde olan bireylerde nefes darlığı istirahat anında da mevcuttur. Kalp yetersizliği hastalarında gece uyku sırasında kanın akciğerlere yoğun hareketi nedeni ile gece gelen nefes darlığı görülebilir. Bu hastalar gece nefes almak için “balkona çıkma”, “pencere açma”, “yastık sayısını arttırarak uyuma”, bazen de oturarak uyuma yakınmaları ile başvururlar.

Kalp yetersizliği hastalarında kanın yerçekimine bağlı ayak, bacak ve karın gibi vücudun alt bölgelerinde göllenmesi sonucunda bu bölgelerde sıvı birikimi, bir başka ifade ile şişme (ödem) gelişebilir.

Kalp yetersizliğinde kanın akciğer dokusunda göllenmesi akciğerde sıvı birikimine, böylece nefes darlığı ve öksürüğe yol açar. Ayaklarda, bacaklarda, karında sıvı birikmesi ve şişlik genellikle sağ kalp yetersizliğinin, akciğerde sıvı birikmesi ise sol kalp yetersizliğinin ön planda olduğunu gösterir.

Kalbin zayıflamış pompalama gücü bazen beyne az kan gitmesi ile sonuçlanabilir. Bu durumda baş dönmesi, göz kararması bazen de bayılma gibi yakınmalar ortaya çıkabilir. Kalp yetersizliği seyrinde sık olarak görülen önemli ritim bozukları da benzeri yakınmaları doğurabilir. Bu tür hastalar sıklıkla çarpıntıdan da yakınırlar.

Kanın kalp tarafından bacaklara ve ilgili kas dokularına yeterince pompalanamaması yorgunluk, bitkinlik, halsizlik gibi şikâyetlere yol açar. Bunun yanı sıra kalp yetersizliğinde sıvı birikimi ve kalp yetersizliği için kullanılan ilaçlar da bu şikâyetlere yol açabilir.

Kalp yetersizliği olan hastalarda hızlı kilo değişimi (sıvı birikimine bağlı kilo alımı veya tedaviye bağlı kilo kaybı) sık görülmektedir. Her sabah tartılmanız ve 3 gün içerisinde 2 kilodan fazla kilo alırsanız doktorunuza başvurmanız gerekir.

Kalp yetersizliği hastaları gece sırt üstü yattıklarında ayaklarda, bacaklarda, karında göllenen kan yerçekimi etkisinden kurtularak tekrar aktif dolaşıma girer. Bunun sonucunda böbrekler bu “fazla hacmi “ algılarlar ve idrar yapımını artırırlar. Bu süreç,  gece sık ve bol miktarda idrara çıkma ile sonuçlanır. Kalp yetersizliği tedavisinde yaygın şekilde kullanılan “idrar söktürücü ilaçlar” da benzeri yakınmalara yol açabilirler.

Kalp yetersizliğinde kan karında göllendiğinde bağırsak duvarında ödeme, mide-bağırsak sistemi hareketlerinin azalmasına yol açar. Bu nedenle iştahsızlık, bulantı, kusma ortaya çıkabilir. Bu belirtiler aynı zamanda, kalp yetersizliği için kullanılan ilaçlara bağlı olarak da gelişebilir.